
หัวฉีดแก๊สทำงานอย่างไร
พูดถึงเรื่องหัวฉีดแก๊สกัน คงเคยได้ยินเวลาจะติดตั้งแก๊สก็ต้องพูดถึงหัวฉีดแก๊สยี่ห้อ
ต่างๆ พูดถึงรางหัวฉีด พูดถึงนอสเซิล (Nozzle) แต่อาจจะยังไม่เคยเห็นตัวจริงกัน
แบบจะๆนอกจากช่างจะถือไปถือมาเห็นแบบแว่บๆ ผมก็เลยจะมาแกะมันซะ จะได้
เห็นกันชัดๆ ว่าอะไรเป็นอะไร และหัวฉีดเนี่ยเขาปรับตั้งกันอย่างไร ดูเลยก็แล้วกัน
พูดถึงหลักการทำงานของ หัวฉีดแก๊ส
หัวฉีดมีหน้าที่จ่ายเชื้อเพลิงให้กับเครื่องยนต์ โดยจ่ายตามระยะเวลา ไม่ได้จ่ายตาม
ปริมาณนะครับโดยจะทำหน้าที่ปิดและเปิดให้เชื้อเพลิงเข้าสู่ห้องเผาไหม้ตามระยะ
เวลาที่ ECU กำหนดถ้าเปิดนานแก๊ศก็เข้าเยอะ ถ้าเปิดแป๊บเดียวปิดแก๊สก็เข้าน้อย
หัวฉีดแก๊สทำงานโดยการควบคุมการทำงานโดยกล่องควบคุม (ECU)
จ่ายสัญญาณให้โซลินอยด์ในหัวฉีดและจะทำงานโดยสร้างสนามแม่เหล็กไฟฟ้า
เพื่อใช้แรงนี้ยกเข็มหัวฉีดขึ้น(หัวฉีดเปิด) แรงดันของแก๊สที่มาจากหม้อต้มที่รออยู่ใน
รางหัวฉีดก็สามารถฉีดออกไปผ่านทางหัวฉีดแก๊สไปสู่ หลังวาล์วไอดี
(ไอดีคือส่วนผสมของอากาศและเชื้อเพลิง)แล้วลูกสูบก็จะดูดไอดีเข้าไปในกระบอก
สูบในจังหวะดูด
ภาพบน รางหัวฉีดแก๊สที่ติดตั้งแล้ว
ปกติแล้วเมื่อหัวฉีดผ่านการใช้งานไประยะเวลาหนึ่งพวกโอริงภายในหรือแม้แต่
สปริงอาจจะเสื่อมประสิทธิภาพลงถ้าโอริงเสื่อมก็ทำให้หัวฉีดปิดไม่สนิททำให้การ
จ่ายแก๊สผิดพลาดและถ้าสปริงในหัวฉีดมันล้าก็ทำให้หัวฉีดปิดไม่สนิทหรือปิดไม่ทัน
เวลาซึ่งก็มีผลกับการจ่ายแก๊สไม่ตรง เครื่องอาจจะเดินไม่เรียบ สตาร์ทยาก ก็สามารถ
จะเกิดขึ้นได้ที่บอกมาทั้งหมดมันมีชุดซ่อมครับ ไม่ต้องเปลี่ยนใหม่ให้เปลืองตังค์ ไม่กี่
ร้อยบาทเดี๋ยวจะรื้อออกมาเป็นชิ้นๆให้ดูกันว่าหัวฉีดฟังดูแล้วไกลตัวแต่รื้อมาแล้วจะ
บอกว่า “แค่เนี้ยะนะ” เลยแหละ หุหุ
ก่อนจะถึงขั้นรื้อก็ตรวจเช็คกันก่อนว่าระยะห่างการปิดเปิดมันยังตรงอยู่รึเปล่า
ภาพบน รางหัวฉีดแก๊สที่ถอดหัวฉีดทองเหลืองออกไปแล้วสามหัว
นี่คือรูปรางหัวฉีดที่ถอดออกมาแล้วแล้วก็เหลือหัวฉีดที่เรียกว่า Nozzle ให้ดูต่างหน้า
อันนึงด้านซ้ายมือสุดที่เป็นทองเหลืองครับส่วนด้านขวาสุดที่เป็นท่อทองเหลืองใหญ่ๆ
นั่นก็ไว้รับแก๊สจะหม้อต้ม ส่วนอันสีน้ำเงินด้านล่างมันคือฝาขวดน้ำไม่มีความเกี่ยวข้อง
ใดๆครับ อิอิ
ภาพบน หัวฉีดหรือ Nozzle ทองเหลือง
นี่เป็น Nozzle นอสเซิลที่ถอดออกมาแล้วจะเห็นว่ามีโอริงอยู่ เสื่อมได้ตามกาลเวลา
ก็คอยเช็ครั่วกันมั่งนะครับ บางที่ก็แค่คลายตัวนิดหน่อยขันให้แน่นเองก็จบ อีกอันจะมี
การระบุขนาดของรูหัวฉีดหรือ Nozzle Size นั่นเองครับ อันนี้ขนาด 2.75 มม. ใช้กับ
เครื่องขนาดประมาณ 2,500-2,800 cc ครับ ไอ้ขนาดรูหัวฉีดเนี่ยมันจะมีผลโดยตรง
กับประสิทธิภาพของการจูนครับ เช่น
ยกตัวอย่างในกรณีหัวฉีดเล็กเกินไป (Nozzle เล็กเกินไป)
ยกตัวอย่างแล้วกัน
เครื่อง 3.0 ลิตรแต่ใช้รูหัวฉีดเบอร์(Nozzle) 2 มม. ก็ทำให้แก๊สจ่ายออกมาได้น้อย
คือเมื่อหัวฉีดแก๊สเปิดสมมุติว่าเปิดเป็นเวลา 4 มิลลิวินาทีจะจ่ายแก๊สได้ 2 หน่วย
แต่เครื่องยนต์ต้องการ 1 หน่วย กลายเป็นว่าจ่ายได้แค่ 0.5 หน่วยเพราะรูหัวฉีดมันเล็ก
แก๊สมันโฟล์ออกได้น้อยก็เท่ากับว่าจ่ายแก๊สไม่พอก็คือบางไป
ทีนี้ทำไง?
ก็ต้องจูนสั่งให้หัวฉีดเปิดนานขึ้นเพื่อชดเชยการจ่ายที่จ่ายออกได้น้อยแทนไงละครับ
ก็เลยต้องสั่งให้หัวฉีดเปิด 8 มิลลิวินาที เพื่อให้แก๊สจ่ายให้เครื่องได้เท่ากับ 1 หน่วย
ก็จะพอดีกับที่เครื่องต้องการจูนจบอ่ะ หลายคนคิดว่าแค่นี้ก็จบแล้วนิสั่งให้มันเปิดได้
นานขึ้นแค่นี้เอง
มันไม่แค่นี้ครับ
รอบต่ำอาจจะไม่มีปัญหา แต่รอบสูงละหัวฉีดอาจจะปิดไม่ทันเนื่องจากรอบเครื่องสูง
ต้องรีบเปิดรีบปิดเปิดนานเกินก็คร่อมจังหวะครับ งานเข้าอีกจูนไม่จบครับรอบสูงๆเพราะ
จ่ายไม่ทัน ไม่ตรงจังหวะ ไม่เที่ยง ไม่แม่น หุหุ
อ้าวแล้วยังงงี้ใส่เบอร์ใหญ่ไปเลยดิ หมดเรื่อง (กรณีใส่ใหญ่เกินไป)
โจทย์เดิม เครื่องเดิม แต่เปลี่ยน Nozzle เป็นเบอร์ใหญ่สัก 4 มม.ก็จะทำให้แก๊สจ่าย
ออกมาพรวดเดียว 2 หน่วยเลยแต่เครื่องยนต์ต้องการแค่ 1 หน่วย ก็แก๊สท่วมหรือว่า
หนาไปนั่นเองครับ จูนเบาจะจูนยากแต่รอบสูงช่วงใดช่วงหนึ่งจะพอดี
แต่โดยรวมคือจูนไม่จบ
ทีนี้ทำไง อีกที?
คราวนี้กลับกันก็ต้องสั่งให้หัวฉีดเปิดแป๊บเดียวแล้วให้รีบๆปิดซะ ขำๆง่ายๆ ถ้าไม่เกิน
ความสามารถหัวฉีด เพราะหัวฉีดแก๊สมีข้อจำกัดครับ
นี่คือข้อจำกัดของหัวฉีดแบบรถบ้านๆที่เราใช้กันอยู่เป็นส่วนใหญ่
กรณีสั่งให้หัวฉีดเปิดต่ำกว่า 2 ms (ส่วนใหญ่ถ้าไม่ใช่หัวฉีดเทพจะไม่สามารถสั่งให้
เปิดปิดต่ากว่า 2 ms ได้) หัวฉีดแก๊สจะปิดไม่ทันอีกเหมือนกันแต่จริงๆแล้วคือเปิดยัง
ไม่ทันสุดเลยก็ถูกสั่งปิดซะแล้ว (คล้ายๆปัญหาไม่ลงรอยกับนักการเมืองท้องถิ่น 555)
สั่งจากกล่องนะสั่งได้แต่ทีนี้ความแม่นยำในการเปิดปิดจะเสียไปเพราะตัวหัวฉีดเองไม่
รองรับการใช้งานแบบนั้นและหัวฉีดแต่ละหัวก็จะเปิดปิดไม่พร้อมกันก็จูนไม่จบอีกแล้ว
คร่าวๆประมาณนี้กันก่อนแล้วกัน
ต่อไปมันยังมีหัวฉีดอีกด้านหนึ่งที่ฝังไว้กับท่อไอดีของเรา บทบาทไม่ค่อยมีเพราะเรา
เปลี่ยนไซต์ด้านรางหัวฉีดแทนฝั่งนี้เลยเป็นเหมือนแค่ตัวเชื่อมเท่านั้น
ภาพบน ตำแหน่งหัวฉีดแก๊สที่ท่อไอดี
ที่วงๆ ไว้นั่นแหละครับแต่จะมีแค่สองขนาดคือ รูใน 3 มิลกะ 4 มิล ซึ่งใหญ่มากมาย
แล้วเราแค่มาเลือกที่หัวจ่ายฝั่งรางหัวฉีดก็พอว่าจะใช้เบอร์อะไร
ภาพบน ดูกันชัดๆ Nozzle
อันนี้ดูแบบใกล้ๆครับ ฝั่งที่เป็นเกลียวจะเป็นส่วนที่ใช้ยึดกับท่อไอดี มาขันเกลียวเสร็จ
ก็โปะด้วยซิลิโคนอีกที
อ่ะรื้อเลยดีกว่า
ก่อนอื่นก็ถอด nozzle ออกให้หมดเลย
แล้วก็ค่อยมาถอดคอยด์ออกก่อนครับ
ภาพบน ตัวล๊อกโซลินอยต์หัวฉีด
ไม่ยากครับเห็นตัวล๊อกใหมครับ ใช้คีมแบบบีบแล้วมันง้างมาเอาออกก็ได้ง่ายดี
หรือจะใช้ไขควงปากแบนก็ได้ แต่ผมใช้คีมอ่ะง้างแล้วดึงออกมา
แค่เอากิ๊ปออกก็ดึงออกมาได้เลย
ภาพบน คอยด์หัวฉีดหรือโซลินอยด์ ตัวสร้างสนามแม่เหล็กเพื่อยกหัวฉีด
ภาพบน ถอดคอยด์ออกไปแล้วก็เห็นแกนสีเงินๆ ข้างในจะเป็นกลไกปิดเปิดการจ่ายแก๊ส
อยากเห็นข้างในก็ต้องถอดอีก ประแจเบอร์ 14 ซะ เห็นป่าวครับมีโอริงสีแดงๆส้มอีก
เรียกได้ว่าทุกจุดที่เกี่ยวข้องใส่โอริงมาหมด
ถอดออกมาแล้ววววว
ภาพบน หน้าสัมผัสของตัวปิดเปิดหัวฉีดแก๊ส
มุมอีกด้านนึง ด้านนี้จะเป็นด้านที่อยู่ในรางหัวฉีดครับ ตรงดำๆที่ลูกศรชี้จะนิ่มๆหน่อย
ไว้ทำหน้าที่ปิดเปิดการปล่อยแก๊สจากรางไปยัง nozzle ครับ หากใช้งานไปนานๆ
อาจจะมีการปิดไม่สนิทได้หรือไม่ก็มีสิ่งสกปรกมาสะสมตรงนี้ได้ครับจะมีผลต่อการ
จ่ายแก๊ส โดยเฉพาะรอบเดินเบาหรือถ้ามันสึกหรอไปก็เวลามันปิดจะไม่สนิทแก๊สก็
ค่อยซิมเข้าท่อไอดีได้ตอนดับเครื่องไปแล้วก็เป็นสาเหตุหนึ่งของการสตาร์ทยากด้วย
ภาพบน รูตรงที่ลูกศรชี้นี่แหละจะถูกปิดโดยอุปกรณ์รูปด้านบน อาจจะมีสิ่งสกปรกเล็กๆ
มาสะสมได้ถอดมาล้างซะ จบข่าว อิอิ
มันทำงานแบบนี้ครับ นี่คือสถานะปิดไม่ยก (ปกติหัวฉีดจะปิดเสมอถ้าไม่มีการสั่งจ่าย)
นิ้วผมจับเฉยๆนะ ลูกเลื่อนจะถูกดันออกมาโดยสปริงภายในทำให้หัวฉีดปิด
ภาพบนรูปนี้กดลงไปก็จะเป็นแบบนี้ ยุบตัวเพื่อเปิด คือสถานะเปิดหรือหัวฉีดยก
แรงกดจากนิ้วผมในการทำงานจริงจะถูกแทนที่ด้วยแม่เหล็กไฟฟ้าจากคอยด์ครับที่จะ
ทำหน้าที่ดูดให้มันยกคือดูดให้มันหดเข้าไปในกระบอกนั่นแหละ เดี๋ยวจะถอดออกมา
อีกก็มันยังถอดได้นี่เนอะ
ถอดออกมาแล้ว
อีกด้านนึงมีสปริงอยู่ ประมาณสปริงปากกาเลย มีแค่นี้เองแล้วมันก็ทำหน้าที่ดันปิด-เปิด
ไปตามจังหวะการสั่งจากกล่อง ECU แก๊ส มันมีการเคลื่อนที่ตลอดและไม่มีสารมาทำ
การหล่อลื่นจึงไม่นิยมวางขนานกับพื้นโลกครับ เพราะมันจะสึกหรอกมาก
แหะ หลุดโฟกัสไปหน่อยรูปนี้ ไอโฟนถ่ายมือเลอะแล้วมันจิ้มโฟกััสยากจริงๆ
ดูใกล้ๆแบบเบลอๆ 555 เห็นป่าวครับ สปริงปากกาชัดๆ มีโอริงสีเขียวๆอีก
ภาพบน ภาพโอริง
ถอดๆๆๆๆ
ภาพบน ส่วนประกอบของหัวฉีดแก๊ส
รูปแบบถอดแล้วแบบเต็มๆ ของ Valtek อันนี้มากับชุดของ AC ครับ มีชุดซ่อมเปลี่ยน
ได้ทุกชิ้นที่แยกออกมาครับ ก็สบายกระเป๋าหน่อยครับหลักร้อยนะ ถ้าจำไม่ผิด
หลังจากนี้เราจะมาประกอบมันกลับแล้วก็ตรวจสอบระยะห่างของหัวฉีดกันครับ